Czy badanie boli, czyli metodyka badań genetycznych.

W trakcie kariery sportowej zawodnika jego organizm podlega bezustannej ocenie. Począwszy od pierwszych testów sprawnościowych przy naborze do klubu, przez badania okresowe, po specjalistyczne badania określające moc i wydolność. Ocena aktualnego stanu sportowca jest nierozerwalnie związana z zawodowym uprawianiem sportu. Badania jakim poddawany jest sportowiec można podzielić, ze względu na sposób ich przeprowadzania, na badania nieinwazyjne oraz inwazyjne.

BADANIA INWAZYJNE

W przypadku badań inwazyjnych konieczna jest ingerencja w ciało sportowca. Sprowadza się ona najczęściej do pobrania określonej ilości krwi obwodowej, jak ma to miejsce w przypadku badań biochemicznych, czy przy określeniu morfologii. W wielu przypadkach, nawet tak nieznaczne naruszenie powłoki ciała, jak punktowe nakłucie, może powodować strach, czy psychiczny dyskomfort, szczególnie u najmłodszych sportowców. Ingerencja w organizm zawodnika może być jednak dużo dalej posunięta. W niektórych krajach praktykowana jest, u mistrzów olimpijskich, biopsja tkanki mięśniowej. Badanie to, polega na wycięciu specjalną igłą fragmentu mięśnia. Tkanka ta, jest później badana w laboratorium pod kątem zasobów energetycznych mięśni zawodnika, jak również składu włókien w badanym organie. Zabiegi tego typu mogą być bolesne, a gojenie się rany w niektórych przypadkach – bardzo długie. Wymagają też specjalnych warunków, które ograniczą do mninimum możliwość powstania zakażenia w miejscu pobrania materiału.

BADANIA NIEINWAZYJNE

Drugą grupą badań są badania, podczas których nie ingeruje się w organizm osoby badanej. Przykałdem takich badań są m. in. badania sprawnościowe, czy wydolnościowe. W tym przypadku materiał do badania (a raczej dane do analizy) pochodzi z oceny wzrokowej lub zapisu urządzeń podłączonych do powierzchnii ciała zawodnika, takich jak np. elektrody podłączone w różnych miejscach na ciele sportowca, jednak bez naruszenia powłok jego ciała.

Wydaje się, że Badania nieinwazyjne wzbudzają dużo mniej kontrowersji, czy obaw niż badania inwazyjne. Wszyscy poddają się nim bez zastrzeżeń, czasami nawet bezwiednie, jak to może mieć miejsce podczas treningu. Niemniej jednak, bez względu na stopień inwazyjności badania, osoba poddająca się mu powinna być o tym fakcie poinformowana w sposób wyczerpujący i co najważniejsze, wyrazić swoją zgodę na uczestnictwo w nim.

BADANIA GENETYCZNE - BEZBOLESNE BADANIA NIEINWAZYJNE

Badania genetyczne wykonywane przez Instytut Analiz Genetycznych INAGEN są badaniami nieinwazyjnymi i całkowicie bezbolesnymi. Badanie rozpoczyna się od szczegółowego poinformowania, w formie pisemnej, osoby badanej m. in. o celu badania, przyjętych procedurach, jak i możliwych korzyciach oraz zagrożeniach. Po zapoznaniu się z tym materiałem, zawodnik sam lub razem ze swoim przedstawicielem ustawowym (jeżeli jest niepełnoletni) decyduje o tym, czy wyraża zgodę na wykonanie badania, czy też nie.

Po wyrażeniu zgody na przeprowadzenie badania, rozpoczyna się krótką procedurę pobrania materiału. Procedura rozpoczyna się od wypłukania ust wodą. Następnie, sportowiec otrzymuje specjalną, sterylną, jednorazową szczoteczkę tzw. wymazówkę.

Przed jej otwarciem, każda osoba zobowiązana jest do założenia jednorazowych rękawiczek w celu uniknięcia jakichkolwiek zanieczyszczeń pobieranego materiału. Co warto podkreślić, rękawiczki te, nie służą do zabezpieczenia zawodnika przed jakimikolwiek czynnikami, ale służą zabezpieczeniu pobieranego materiału przed czynnikami mogącymi znajdować się na dłoniach sportowca (głównie DNA inne niż zawodnika).

Materiał do badania (materiał biologiczny) pobiera się poprzez kilkukrotne potarcie końcówką wymazówki o wewnętrzną stronę obu policzków. Jest to całkowicie bezbolesne i mniej odczuwalne niż potarcie policzka szczoteczką do zębów. Całość trwa nie dłużej niż 1 minutę. Ważną cechą odróżniającą te badania od innych jest fakt, że materiał biologiczny pobiera sobie sam zawodnik, a czynność tę może wykonać w dowolnym miejscu (pod warunkiem, że jest to przestrzeń zamknięta), zachowując oczywiście standardy higieny. Dlatego też, sportowcy mogą wykonać wymaz w domu, w klubie, czy w hotelu podczas zgrupowania, co pokazują poniższe zdjęcia.

Tak pobrany materiał przekazywany jest do laboratorium, gdzie oznaczane są warianty badanych markerów genetycznych zgodnie z obowiązującymi standardami.

Podsumowując:

• Badanie genetyczne predyspozycji sportowych jest badaniem nieinwazyjnym i całkowicie bezbolesnym.
• Warunkiem przystąpienia do badania jest zapoznanie się z Formularzem Świadomej Zgody i pisemne wyrażenie zgody na badanie poprzez złożenie podpisu na tym dokumencie.
• Materiał do badania pobierany jest samodzielnie przez osobę poddającą się badaniu, poprzez kilkukrotne potarcie wewnętrznej strony policzka specjalną szczoteczką (tzw. wymazówką).
• Materiał do badania może być pobrany w dowolnym miejscu – łazienka, szatnia, hala sportowa, sala konferencyjna, itp. Może, ale nie musi być to laboratorium.